Bauhaus in Rotterdam

De principes van het Bauhaus, met hun nadruk op eenvoud en functionaliteit, zijn nog steeds zichtbaar in de hedendaagse kunst, architectuur en design. Het Bauhaus droomde van een nieuwe wereld, waarin kunst en design voor iedereen toegankelijk zouden zijn. Deze invloed is niet alleen wereldwijd te voelen, maar ook in Nederland, waar het ideaal van het Bauhaus zijn weg vond naar de architectuur en het ontwerp van gebouwen.

In 1919 richtte architect Walter Gropius de baanbrekende academie op in het Duitse Weimar, bedoeld voor architecten, kunstenaars en industrieel ontwerpers. In een tijd waarin kunst en design slechts bereikbaar waren voor een kleine, bevoorrechte groep, streefde het Bauhaus ernaar om schoonheid en functionaliteit voor iedereen toegankelijk te maken. Dit ideaal, samen met de nieuwe benaderingen van kunst en ontwerp, had wereldwijd grote invloed. In Nederland was de impact van het Bauhaus bijzonder zichtbaar in de architectuur, het ontwerp van objecten en in het onderwijs op dit gebied, wat leidde tot een vernieuwing in de bouwkunst en designpraktijken.

In Rotterdam is de band met het Bauhaus mede te danken aan de invloed van stadsarchitect J.J.P. Oud. Zijn sociale woningbouwprojecten in Spangen, de Kiefhoek en het Witte Dorp trokken de aandacht van Duitse architecten. De beroemde lezing die Oud in 1923 gaf, markeerde het begin van een vruchtbare uitwisseling tussen de Bauhaus-school en Rotterdam. Deze uitwisseling leidde tot de opkomst van het ‘Nieuwe Bouwen’, de moderne stroming in de architectuur die het Bauhaus inspireerde. Het Nieuwe Bouwen stond voor een functionele en esthetisch verantwoorde manier van bouwen, die bijdraagt aan het unieke architectonische landschap van Rotterdam.

De invloed van het Bauhaus en het Nieuwe Bouwen is duidelijk zichtbaar in Rotterdam, bijvoorbeeld in de iconische Van Nellefabriek. Dit meesterwerk van moderne architectuur, ontworpen door Leendert van der Vlugt van het architectenbureau Brinkman & Van der Vlugt, belichaamt de principes van eenvoud, functionaliteit en transparantie die het Bauhaus zo kenmerkten. De fabriek werd in de jaren 20 gebouwd en staat bekend om zijn innovatieve gebruik van staal, glas en beton, wat het tot een van de belangrijkste voorbeelden van de moderne industriële architectuur maakt. Een ander voorbeeld is Huis Sonneveld, ontworpen door architect Leendert van der Vlugt van Bureau Brinkman & van der Vlugt, dat het Nieuwe Bouwen in de woonarchitectuur weerspiegelt. Het huis is een prachtig voorbeeld van de integratie van functionaliteit en esthetiek, met strakke lijnen en een open, lichte indeling. Deze gebouwen, samen met het eerder genoemde Witte Dorp en de Kiefhoek, maken Rotterdam tot een stad waar de invloed van het Bauhaus nog steeds zichtbaar is in de architectuur.